Hành trình nuôi con bằng sữa mẹ là chuỗi những câu hỏi có – không – khi nào – bao giờ mà mẹ phải tự trả lời, trong đó việc cai sữa cho bé lúc nào là tốt cũng khiến nhiều mẹ phải trăn trở, bởi tất cả những gì họ mong muốn là những điều tốt nhất cho con mình.
Khi nào nên cai sữa cho bé?
Theo tạp chí JAMA Pediatrics, việc cho con bú trong giai đoạn sơ sinh có ảnh hưởng đến khả năng phát triển nhận thức của bé, nhưng nó còn phụ thuộc vào việc trẻ được nuôi bằng sữa mẹ trong bao lâu. Nghiên cứu trên 1312 bà mẹ và trẻ em cho thấy mối quan hệ và nhận thức của trẻ trong giai đoạn từ 3 – 7 tuổi cho thấy, những trẻ có thời gian bú mẹ nhiều hơn có trí thông minh và khả năng nhận diện hình ảnh tốt hơn. Các tổ chức trẻ em như UNICEF, Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Canada cũng khuyên mẹ nên cho con bú trong khoảng 2 năm và có thể hơn.
Sữa mẹ có còn đủ chất dinh dưỡng cho bé?
Nhiều bà mẹ lo lắng rằng sau 6 tháng, sữa mẹ có thể “mất chất” và bé sẽ không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Điều này hoàn toàn không đúng. Nói cho cùng, sữa mẹ vẫn là một loại sữa. Nó vẫn chứa protein, chất béo và các yếu tố dinh dưỡng quan trọng khác, ngay cả sau 6 tháng. Thậm chí, khi bé 2 tuổi, sữa mẹ vẫn có các chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé. Trong thực tế, một số yếu tố miễn dịch trong sữa mẹ trong năm thứ 2 còn nhiều hơn năm đầu tiên. Một nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng, trẻ mẫu giáo bú mẹ thường ít có khả năng nhiễm bệnh hơn những bé khác.
Mặc dù vậy, theo một nghiên cứu gần đây, việc thường xuyên cho con bú sau 24 tháng tuối làm tăng nguy cơ sâu răng của trẻ. Theo thống kê của Trung tâm Phòng chống và Tăng cường sức khỏe, có khoảng 40% trẻ em bú mẹ trong từ 6-24 tháng tuổi và hơn 48% trẻ em hơn 24 tháng tuổi bị sâu răng.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo các mẹ không nên để trẻ ngậm ti suốt đêm và nên chú ý đến việc vệ sinh răng miệng cho bé ngay từ khi còn nhỏ. Đặc biệt, các nha sĩ cũng khuyên mẹ nên đưa bé đi khám răng ngay khi chiếc răng đầu tiên xuất hiện hoặc không trễ hơn lần sinh nhật đầu tiên của bé.
Do đó, nếu có thể, mẹ hãy cho bé bú cho đến 2 tuổi và hơn, để trẻ nhận được tất cả những dưỡng chất mà sữa mẹ đem lại, đồng thời, cảm nhận sâu sắc tình yêu mà mẹ dành cho bé là lớn đến nhường nào.
Một số dấu hiệu cho biết có thể bé cai sữa
Bé có thể ngồi thẳng, không cần sự giúp đỡ từ bên ngoài: Khi bé có thể làm được những hành động này, bé đã gần một tuổi. Hệ thần kinh và hệ vận động phát triển, trẻ cứng cáp hơn, đã có khả năng tự đề kháng nếu thiếu sữa mẹ.
Bé nói được được một câu ngắn: Lúc này, câu nói của bé chỉ bao gồm vài từ đơn giản nhưng có đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ và đi thẳng vào vấn đề như “Mẹ bế”, “Bố đi chơi”. Thời điểm này, hệ thần kinh, thính giác trẻ phát triển. Đây cũng là giai đoạn trẻ muốn khẳng định sự hiện diện của mình bằng vốn từ ít ỏi. Giai đoạn này, mẹ cần bổ sung thêm nhiều thực phẩm mới để giúp thực đơn của bé thêm đa dạng. Lượng sữa cần bổ sung khi này khoảng 500-600ml/ngày.
Bé ăn được cháo và cơm nhão: Khi trẻ biết nhai, nuốt nghĩa là hệ tiêu hóa đã phát triển. Mẹ nên cho trẻ ngồi vào bàn ăn cùng với gia đình. Điều này rất có lợi trong việc phát triển trí tuệ của bé cũng như để thắt chặt thêm tình cảm trong gia đình.
Bé có thể có ấn tượng với màu sắc: Bằng cách thay đổi màu sắc đầu vú, mẹ có thể cai sữa cho bé. Cách thức dân gian này chỉ hiệu quả khi bé bắt đầu phân biệt được màu sắc. Khi không còn thấy màu sắc quen thuộc của núm vú, bé sẽ dần dần ngưng bú.
Vậy cho bé bú bao lâu thì cai sữa? Câu trả lời là không có thời điểm cố định để cai sữa cho bé, và chỉ nên cai sữa khi trẻ có thể trạng sức khỏe bình thường khỏe mạnh, thay vì mắc bệnh hay đang bị ốm. Điều này sẽ làm cho tình trạng sức khỏe của bé sẽ càng tồi tệ hơn về sau và rất dễ gây nên hiện tượng biếng ăn, còi xương. Mẹ cũng nên quan tâm đặc biệt tới chế độ dinh dưỡng của trẻ khi cai sữa để trẻ không bị thiếu chất, làm ảnh hưởng đến sự phát triển và cân nặng của trẻ về sau.
Hằng Pigo
